Dekupaż czy Decoupage? oto jest pytanie! Obojętnie czy przyjmiemy pisownię spolszczoną, czy nie, słowo to pochodzi z języka francuskiego od czasownika „wycinać”. Jednak ojczyzną tej techniki zdobienia są prawdopodobnie Chiny. Przez wiele wieków wyciętymi z papieru wzorami zdobiono lampiony, pudełka, niewielkie meble, ale też okna. Stamtąd decoupage przywędrował najpierw do Włoch, a potem rozprzestrzenił się po Europie, stając się jednym z typowo kobiecych hobby, choć i takim mistrzom jak Pablo Picasso czy Henri Matisse zdarzało się sięgać po tę technikę.
Spis treści
Decoupage / Dekupaż
Decoupage zwany jest też techniką serwetkową, ponieważ właśnie serwetki najlepiej się do tego celu nadają. Wybrany wzór wycina się (lub delikatnie wyszarpuje) i nakleja na powierzchni zdobionego przedmiotu.
Następnie maluje się tyloma warstwami, aby zatarła się różnica pomiędzy tym miejscem gdzie jest papier, a tym, gdzie go nie ma.
Zamiast serwetek używa się też papieru ryżowego bądź specjalnego papieru do decoupage, który jest nabłyszczany tylko z jednej strony (tej zadrukowanej).
Można oczywiście użyć zwykłego papieru i drukarki, jednak wówczas konieczne będzie wielokrotne nanoszenie warstwy wykańczającego pracę lakieru (jest też ryzyko, że kolory nie będą trwałe i rozmażą się w trakcie pracy)
Dekupaż – efekt ręcznie malowanego przedmiotu
Celem jest uzyskanie takiego efektu, jakby przedmiot był ręcznie malowany.
Technika ta pozwala na ozdobienie starych przedmiotów i nadanie im „drugiego życia”.
Ponieważ takie przedmioty wyglądają naprawdę interesująco, stąd też wziął się pomysł, aby rzeczy celowo postarzać. Służą temu spękania i przetarcia.
Ozdobić można praktycznie wszystko: przedmioty drewniane, ceramiczne, szklane, blaszane puszki, ale także tkaninę, świecę czy mydło.
Choć najwdzięczniejsze i dające najwięcej radości są przedmioty niewielkie, to osoba wprawnie posługująca się tą techniką może zacząć zdobić mniejsze lub większe meble, a nawet drzwi czy ściany.
Czasami trzeba będzie sięgnąć po specjalne kleje czy inne środki. Niestety, wiele z nich jest dość drogich, ale często można znaleźć tańsze odpowiedniki w zwykłym sklepie z materiałami budowlanymi.
Zanim zaczniemy naszą przygodę z dekupaż, warto zapoznać się z mini słowniczkiem pojęć często używanych przy zdobieniu przedmiotów techniką decoupage:
akryle – farby wodorozcieńczalne, te stanowiące podkład (najlepiej kupować większe puszki), jak i służące do cieniowania (w tubkach);
bejca – środek do barwienia surowego drewna, ma też działanie impregnujące;
cieniowanie – nakładania odpowiednich odcieni farby w taki sposób, aby zatrzeć różnicę między tłem a naklejanym motywem, podkreślanie elementów rysunku, domalowywanie do niego odpowiedniego tła;
crackle – zwany też crackiem, krakelurą czy spękaczem, jest substancją, dzięki której otrzymuje się siateczkę spękań;
efekt 3D – efekt jaki uzyskuje się przez nakładanie past, mas (przez szablon – reliefów) lub wielu warstw papieru;
farba podkładowa – farba, którą nanosi się na pracę jako pierwszą;
klej – powinien być dobrany w zależności od materiału, na który będzie nanoszony motyw, inny klej będzie użyty do drewna, inny do szkła czy świecy;
lakier – może być akrylowy (na bazie wody, ma kolor mleka, konsystencję wody) lub poliuretanowy albo olejny (są bezbarwne, dają twardą powłokę, wymagają przy myciu pędzli rozcieńczalnika),
lakierobojeca – mieszanina lakieru niewodnego z bejcą, barwi drewno i daje warstwę ochronnego lakieru;
medium – ogólna nazwa wielu różnych środków: klejów (medium do decoupage na tkaninach), opóźniaczy (medium opóźniające wysychanie akryli), przyspieszaczy itd.;
patyna – środek postarzający, przyciemniający;
serwetki – trójwarstwowe papierowe serwetki, których górna warstwa jest zadrukowana, po rozdzieleniu i wycięciu motywu można go nanosić na podłoże;
werniks – specjalny lakier służący do wykończenia pracy, daje twardą, błyszczącą powłokę.
