Katar to jedna z pierwszych oznak rozwijającej się infekcji górnych dróg oddechowych, ale może równie dobrze nie mieć nic wspólnego z przeziębieniem. Katar jest też częstym symptomem alergii. Jak rozróżnić katar alergiczny od infekcyjnego?
Katar alergiczny czy infekcja górnych dróg oddechowych? Odpowiedź na pytanie o przyczynę pojawienia się nieżytu nosa jest istotne, ponieważ od niej zależy metoda leczenia.
Alergiczny nieżyt nosa a infekcja – mechanizm powstawania
Spis treści
Alergiczny nieżyt nosa jest dziś najpowszechniejszą na świecie chorobą o podłożu alergicznym, a liczba osób cierpiących na tzw. katar sienny stale wzrasta. Co więcej, jest to choroba bardzo często niedodiagnozowana oraz nieprawidłowo leczona bądź nieleczona w ogóle – tymczasem znacząco upośledza jakość życia[1].
Proces zapalny w przypadku kataru alergicznego jest IgE zależny, to znaczy, że bodźce wysyłane przez układ immunologiczny pobudzają komórki odpornościowe do walki z alergenem na podobnej zasadzie, jak walczy z infekcją. Dlatego właśnie reakcji immunologicznej towarzyszą klasyczne objawy nieżytu nosa:
– wodnisty wyciek z nosa lub obrzęk błony śluzowej i uczucie zatkanego nosa,
– świąd nosa,
– kichanie[2].
Katar alergiczny – przyczyny i objawy
Jak wspomniano, katarowi alergicznemu towarzyszą klasyczne objawy nieżytu nosa. Wyciek z nosa przy katarze siennym jest czysty, wodnisty (katar surowiczy). Często towarzyszy mu świąd nosa, a także łzawienie i świąd oczu. Co jeszcze charakteryzuje katar alergiczny?
- W większości przypadków, sezonowość występowania kataru – jak wynika z badań, większość przypadków kataru siennego występuje na przełomie maja i czerwca. Warto pamiętać, że w przypadku uczulenia na pyłki roślin lub zarodniki grzybów, okres występowania alergii zależy od okresu pylenia gatunku, który reakcję alergiczną wywołuje. Kalendarze pyleń znacznie ułatwią określenie czasu, w którym należałoby zacząć przyjmować leki. Wyjątkiem jest alergia na roztocza, należąca do alergii całorocznych.
- Katarowi siennemu nie towarzyszą inne objawy charakterystyczne dla przeziębienia, zwłaszcza gorączka czy stan podgorączkowy, ból gardła, kaszel, chrypka.
- Katar sienny „znika” tak szybko, jak chory przestaje mieć kontakt z alergenem. Póki jednak alergen jest obecny w otoczeniu, katar alergiczny nie zaniknie samoistnie[3].
- Alergiczne testy skórne są dodatnie[4].
Katar alergiczny leczony jest najczęściej lekami przeciwhistaminowymi (jako że to głównie histamina odpowiada za reakcję alergiczną), a pomocniczo lekami w formie aerozolu do nosa, należącymi do grupy kortykosteroidów (np. Nasometin Control), które działają przeciwzapalnie , łagodzą takie objawy sezonowego alergicznego nieżytu nosa, jak świąd, wyciek z nosa, uczucie zatkanego nosa czy kichanie.
Jak wygląda katar w przebiegu infekcji?
W przebiegu infekcji wirusowej wodnistemu katarowi towarzyszy stan podgorączkowy lub nieprzekraczająca 38 stopni Celsjusza gorączka. Ponadto może wystąpić ból w okolicach zatok spowodowany gromadzącą się tam wydzieliną. Kolor wydzieliny może zmienić się z białego na żółty lub żółtozielony pod wpływem obecności leukocytów.
Katar wirusowy kończy się samoistnie po 7–10 dniach. Jeśli dojdzie jednak do nadkażenia bakteryjnego, katar może trwać dłużej, a towarzyszyć mu będzie zwykle wyższa gorączka i m.in. mokry kaszel, wywołany spływającą po tylnej ścianie gardła wydzieliną.
Katar związany z przeziębieniem może wystąpić o każdej porze roku, ale najwięcej przypadków odnotowuje się jesienią (zwłaszcza na przełomie jesieni i zimy) oraz na przełomie zimy i wiosny[5].
Rozpoznanie przyczyny kataru jest kluczowe dla podjęcia właściwego leczenia – jeśli rozpoznajesz u siebie katar alergiczny, udaj się do alergologa, aby przy pomocy testów potwierdzić, co jest alergenem wywołującym katar sienny. Leczenie przeziębienia wymaga zupełnie innych preparatów, również tych wspomagających osłabiony układ odpornościowy.
Bibliografia:
Małgorzata Bocheńska-Marciniak, Alergiczny nieżyt nosa – wiodąca choroba alergiczna XXI wieku, https://www.esculap.com/publication/125855/alergiczny-nieyt-nosa-wiodca-choroba-alergiczna-xxi-wieku, dostęp: 19.07.21
Jak leczyć katar? Rodzaje kataru. Domowe sposoby na katar, https://apteline.pl/artykuly/jak-leczyc-katar-rodzaje-kataru-domowe-sposoby-na-katar, dostęp: 19.07.21
Monika Majewska, Kolor kataru – o czym świadczy kolor wydzieliny z nosa?, https://www.poradnikzdrowie.pl/sprawdz-sie/objawy/kolor-kataru-o-czym-swiadczy-kolor-wydzieliny-z-nosa-aa-fkTW-acur-FaGC.html, dostęp: 19.07.21
NASC/075/07-2021/8
[1] Esculap.com
[2] Ibidem.
[3] Jak leczyć katar? Rodzaje kataru. Domowe sposoby na katar | Apteline.pl
[4] Esculap.com
[5] Jak leczyć katar? Rodzaje kataru. Domowe sposoby na katar | Apteline.pl