Nadmiar stresu w codziennym życiu wpływa źle zarówno na nasze zdrowie psychiczne, jak i fizyczne. Wiele osób twierdzi również, że długotrwałe odczuwanie napięcia i niepokoju może przyczynić się do znacznego przyspieszenia procesu siwienia włosów.
Czy można „osiwieć ze stresu” zgodnie ze znanym powiedzeniem? Jak negatywne emocje mogą wpływać na nasze włosy?
Naukowe udowodnienie, że stres może stanowić pośrednią przyczynę nagłego siwienia włosów, jest niezwykle trudne. Aktualnie większość przeprowadzonych w związku z potwierdzeniem tej teorii badań przeprowadzanych jest na zwierzętach, natomiast wiele dowodów wskazuje na prawdziwość tego stwierdzenia.
„Siwizna może pojawić się wcześniej, niż jest to fizjologicznie uwarunkowane, pod wpływem częstego stresu. Nie od razu, ale jako długotrwały proces” podkreśla redakcja portalu stop-siwiznie.pl, poświęconego tematyce fizjologii siwienia włosów.
O co chodzi z tym siwieniem ze stresu?
Spis treści
Siwienie ze stresu często określane jest również jako syndrom Marii Antoniny, której włosy zmieniły kolor na biały w trakcie ucieczki, która miała miejsce w czasie rewolucji francuskiej, chwilę przed ścięciem królowej.
Termin odnoszący się do historii królowej Francji oznacza więc nagłą zmianę koloru włosów z barwy naturalnej na białą lub siwą, która spowodowana jest reakcją organizmu na silny stres.
Teoria, według której można osiwieć ze stresu w dosłownym tych słów znaczeniu, budzi w wielu kręgach kontrowersje. Warto jednak wziąć pod uwagę liczne opinie naukowców, którzy dowodzą prawdziwości tej hipotezy, powołując się na wyniki przeprowadzonych badań, opublikowanych między innymi na łamach czasopisma Nature.
Analiza przeprowadzonych badań dowodzi, że za przedwczesne siwienie włosów może być odpowiedzialny współczulny układ nerwowy, który zaczyna silnie pracować w momencie, gdy organizm odczuwa zagrożenie.
Silna reakcja układu nerwowego na stres sprawia, że w organizmie uwalniane są substancje chemiczne, takie jak noradrenalina, które przyczyniają się do przedwczesnej aktywacji komórek macierzystych, zajmujących się produkcją pigmentu.
Zbyt duża ilość wyprodukowanego naraz pigmentu sprawia, że po pewnym czasie rezerwy substancji odpowiedzialnej za kolor włosów są wyczerpane. Efektem tego procesu może być siwienie włosów o trwałym charakterze.
Od czego tak naprawdę siwieją włosy?
Stres może wpływać na przyspieszenie procesu siwienia włosów, natomiast nie można uznać go za główną przyczynę występowania tego zjawiska. Bezpośrednim czynnikiem, wywołującym siwienie jest zaburzone stężenie lub całkowity niedobór melaniny, barwnika odpowiadającego za intensywność koloru włosów. Niedobór tego pigmentu sprawia, że włosy tracą swoją naturalną barwę i ulegają procesowi siwienia.
Jednymi z głównych czynników, odpowiadających za siwienie włosów są uwarunkowania genetyczne. Na to, jak wcześnie zaczną siwieć włosy danej osoby, ma wpływ między innymi to, w jakim czasie ten proces przebiegał wśród członków najbliższej rodziny.
Jeżeli rodzice lub dziadkowie siwieli w wieku 20-30 lat to istnieje duże prawdopodobieństwo, że ich dziecko czy wnuczek zacznie siwieć w podobnym wieku.
Siwienie włosów może wystąpić również na skutek rozwoju chorób o podłożu autoimmunologicznym, takich jak bielactwo, niedokrwistość czy Hashimoto. Schorzenia te charakteryzują się tym, że w trakcie ich rozwoju organizm atakuje własne komórki i tkanki, również te odpowiedzialne za produkcję pigmentu odpowiadającego za utrzymanie koloru włosów.
Za kolejną przyczynę siwienia włosów uznawany jest niedobór witaminy B12 w organizmie. Nasz organizm potrzebuje jej do tego, aby czerwone krwinki odpowiadające za roznoszenie tlenu do poszczególnych komórek organizmu funkcjonowały prawidłowo.
Gdy witaminy B12 jest w organizmie zbyt mało, komórki odpowiedzialne za utrzymanie koloru włosów nie otrzymują wystarczającej ilości tlenu, co przyczynia się do zaniżonego stężenia melaniny w organizmie, a w efekcie do siwienia włosów.
Czy można odwrócić ten proces przez redukcję stresu?
Opinie na temat tego, czy można odwrócić proces siwienia włosów poprzez redukcję stresu, są niejednoznaczne. Część badaczy twierdzi, że nagłe wyeliminowanie stresorów z codziennego życia może przyczynić się do zniwelowania zaburzeń pigmentacji, przyczyniając się do stopniowego powrotu naturalnego koloru włosów.
Przeciwnicy tej hipotezy podkreślają jednak, że przeprowadzone badania nie są poparte statystyką oraz ilościowym potwierdzeniem tej teorii.
Okazuje się, że niektóre osoby, u których rzekomo wystąpiło siwienie przez stres, były w stanie po jakimś czasie wrócić do naturalnego koloru włosów. Badania przeprowadzone na grupie 14 osób dowiodły, że ustąpienie stresu na skutek wyjazdu na wakacje czy innych form relaksacji może sprawić, że produkcja pigmentu odpowiadającego za intensywność koloru włosów zostanie wznowiona.
Warto jednak podkreślić, że odwrócenie procesu pigmentacji nie jest w takich sytuacjach uznane za powtarzalne, może natomiast wiązać się z uwarunkowaniami genetycznymi, na które nie mamy wpływu.
Należy pamiętać jednak, że najistotniejszym czynnikiem, decydującym o siwieniu włosów jest wiek. Po osiągnięciu pewnego wieku nasze włosy zaczynają zmieniać swój kolor i jest to jak najbardziej naturalny proces. Osoba, która w wieku 70 lat ma siwe włosy, nie odzyska swojego naturalnego koloru włosów nawet na skutek całkowitej redukcji stresu ze swojego życia. Proces ten może być znacznie łatwiejszy w przypadku osoby, która ma 20-30 lat.
Jednak ze względu na fakt, że odwrócenie pigmentacji jest zależne od tak wielu czynników, nie można na ten moment jednoznacznie określić, że unikanie stresu mogłoby uchronić młode osoby przed siwymi włosami. Pamiętajmy jednak, że wyeliminowanie nadmiaru stresu może wpłynąć pozytywnie na całe nasze życie, dlatego nie należy z tego rezygnować.
Czy istnieje w takim razie jakikolwiek sposób na siwiznę, która już pojawiła się na głowie?
Aby ograniczyć siwienie włosów lub spróbować odwrócić ten proces, należy przede wszystkim wyeliminować czynniki, które mogłyby prowadzić do rozwoju lub dalszego postępowania siwienia. Oprócz dokładnie opisanej w artykule redukcji stresu, należy więc zadbać dodatkowo o przestrzeganie zasad zdrowej diety oraz rezygnację ze szkodliwych dla naszego zdrowia nawyków.
Dieta, której celem jest zapobieganie siwienia włosów, powinna składać się z dużej ilości warzyw, owoców, orzechów oraz niektórych produktów pochodzenia zwierzęcego.
Szczególną uwagę warto zwrócić na produkty bogate w witaminy B5 oraz B12, które uznawane są za jedne z najskuteczniejszych składników odżywczych, przyczyniających się do odwrócenia procesu siwienia włosów. Wysokie stężenie tych witamin znajduje się między innymi w bananach, melonach, jajach i rybach, ale ich niedobór można uzupełnić również z pomocą suplementów diety.
Osoby, którym zależy na zmniejszeniu ilości siwiejących włosów, powinny zadbać o przestrzeganie zasad zdrowego stylu życia.
Poza dietą bardzo istotny wpływ na funkcjonowanie całego naszego organizmu ma również wystarczająca ilość aktywności fizycznej, rezygnacja z palenia papierosów, unikanie nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne oraz stosowanie kosmetyków o dobrych jakościowo składach.
Wprowadzenie tych zasad może nie tylko wpłynąć pozytywnie na włosy, ale również na ogólną poprawę zdrowia całego organizmu.
Podsumowanie
Nagłe siwienie ze strachu lub stresu to dolegliwość, która budzi wiele wątpliwości. Faktem jest jednak, że stres wpływa na funkcjonowanie naszego organizmu w bardzo negatywny sposób. Wiele wskazuje na to, że procesy, które zachodzą w naszym ciele na skutek silnych, negatywnych emocji mogą wpływać również na kolor naszych włosów.
Należy pamiętać jednak, że siwienie może wiązać się z występowaniem różnego rodzaju chorób, dlatego w razie jakichkolwiek wątpliwości co do przyczyny tej dolegliwości, warto zwrócić się do trychologa lub lekarza pierwszego kontaktu.
Źródła:
- https://www.zora.uzh.ch/id/eprint/29792/2/MarieAntoanette_V.pdf
- https://stop-siwiznie.pl/jak-zapobiec-siwieniu-wlosow-u-mezczyzn/
- https://www.nature.com/articles/s41586-020-1935-3
- https://www.nih.gov/news-events/nih-research-matters/how-stress-causes-gray-hair
- https://www.sciencedaily.com/releases/2016/03/160301113842.htm