Cukrzyca to jedna z najczęściej występujących chorób metabolicznych. Jak wskazują dane WHO, częstość występowania tego schorzenia na świecie wzrosła 4 – krotnie w ciągu ostatnich czterdziestu lat.

Warto podkreślić, że czynnikiem, który z jednej strony może zapobiec wystąpieniu cukrzycy, jak i stanowi element terapii, jest odpowiednio zbilansowana dieta.

Biorąc pod uwagę rosnącą skalę problemu, narzędzia wspierające chorych takie jak słodziki, zyskują na znaczeniu. Czy warto włączyć substancje słodzące do diety w cukrzycy? Co na ten temat mówią eksperci?

Na czym polega cukrzyca?

Słodziki a cukrzyca

Pod nazwą „cukrzyca” kryje się kilka chorób metabolicznych o zbliżonym przebiegu. Istotą tych schorzeń jest występowanie stanu podwyższonego poziomu glukozy we krwi nazywane hiperglikemią.

W przypadku osób chorych na cukrzycę, jeśli schorzenie jest nieprawidłowo leczone, mogą również występować stany znacznego obniżenia poziomu glukozy nazywane hipoglikemią. Te zaburzenia stanowią konsekwencję defektu wydzielania lub/i działania insuliny.

Hormon ten wpływa na przemiany glukozy. W przypadku cukrzycy, w zależności od rodzaju, wydzielanie insuliny jest zbyt niskie w stosunku do zapotrzebowania lub insulina nie działa prawidłowo.

Wśród objawów cukrzycy wymienia się występowanie:

  • potrzeby częstego i długiego oddawania moczu,
  • zwiększonego pragnienia,
  • senności,
  • poczucia osłabienia i spadku sił,
  • niezamierzonej utraty masy ciała,
  • trudno gojących się zmian ropnych na skórze,
  • stanów zapalnych układu moczowo – płciowego.

Wraz z przebiegiem cukrzycy, gdy choroba jest nieprawidłowo leczona, przy często występujących hiperglikemiach, dochodzi do upośledzenia czynności wielu narządów np. serca, nerek czy oczu.

Rodzaje cukrzycy

Powszechnie wyróżnia się przede wszystkim 2 typy cukrzycy:

  • cukrzyca typu I – związana najczęściej z procesem autoimmunologicznym, w którym to komórki własnego układu odpornościowego niszczą komórki trzustki, doprowadzając do upośledzenia wydzielania insuliny.
  • cukrzyca typu II – będąca konsekwencją predyspozycji genetycznej, prowadzonego stylu życia i współwystępującej nadmiernej masy ciała. Ten rodzaj cukrzycy jest rozpoznawany najczęściej na świecie i w zależności od źródła danych dotyczyć może nawet 80% wszystkich przypadków cukrzycy.

Oprócz tych dwóch podstawowych rodzajów cukrzycy występują także inne, rzadziej diagnozowane takie jak: cukrzyca ciężarnych czy cukrzyca związana z defektami genetycznymi np. genetyczne defekty działania insuliny.

Rozpoznawanie cukrzycy

Zasady rozpoznawania cukrzycy zostały określone w Stanowisku Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Wyróżnia się w nich 3 ważne sytuacje:

  • glikemia przygodna, czyli pomiar poziomu glukozy we krwi o dowolnej porze dnia, bez względu na spożywane posiłki i napoje,
  • glikemia na czczo – jest to pomiar wykonywany u osoby, która ostatni posiłek spożyła co najmniej 8 – 14 godzin wcześniej,
  • glikemia w teście OGTT – jest to pomiar poziomu glukozy we krwi w 120. minucie doustnego testu tolerancji glukozy.

Cukrzyca jest diagnozowana, gdy:

  • podczas wykonywania glikemii przygodnej wynik poziomu glukozy we krwi wynosi 200 mg/dl i więcej, a także występują objawy takie jak np. wielomocz
  • gdy glikemia na czczo wynosi co najmniej 126 mg/dl
  • jeśli w teście OGTT wynik wynosi minimum 200 mg/dl.

Rola diety w cukrzycy

Cukrzyca to jedna z wielu chorób metabolicznych, w przypadku której dieta stanowi podstawowy element terapii.

Jak podkreślają eksperci, odpowiednio zbilansowany jadłospis może nie tylko zapobiec występowanie wybranych typów cukrzycy (np. cukrzycy typu 2), ale także spowolnić przebieg i opóźnić występowanie poważnych powikłań zdrowotnych (wszystkie typy cukrzycy).

Dieta w cukrzycy powinna odpowiadać na indywidualne zapotrzebowanie energetyczne danej osoby z uwzględnieniem redukcji masy ciała, jeśli jest to konieczne. Chorzy powinni być edukowani nt. produktów pożądanych w ich diecie i ograniczaniu tych, które utrudniają kontrolę poziomu glukozy.

Warto podkreślić, że pacjenci powinni unikać produktów będących źródłem cukrów dodanych i wolnych cukrów.

Cukrzyca a słodziki

Biorąc pod uwagę fakt, że osoby z cukrzycą powinny unikać cukrów dodanych to także słodzenie klasycznym cukrem nie jest nawykiem pożądanym. Ciekawą alternatywą dla diabetyków mogą być substancje słodzące.

Zgodnie ze stanowiskiem Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (PTD) słodziki takie jak np. aspartam czy stewia mogą być dobrym zamiennikiem klasycznych substancji słodzących np. cukru czy miodu. Warto podkreślić, że włączenie słodzików do diety zdaniem ekspertów będzie szczególnie cenne, jeśli u danej osoby występuje nadmierna masa ciała – nadwaga i otyłość.

Dzięki temu, że substancje słodzące nie wpływają na wydzielanie insuliny, nie powodują zaburzeń tolerancji glukozy, a także nie przyczyniają się do dalszego postępowania cukrzycy i insulinooporności.

Zdaniem PTD substancje słodzące mogą stanowić wsparcie podczas redukcji masy ciała. Jak jednak podkreślają specjaliści, słodziki nie mogą stanowić jedyny element zmiany stylu życia.

Podstawą odchudzania nadal powinna być regularnie uprawiana aktywność fizyczna, a także odpowiednio zbilansowana dieta.

Biorąc pod uwagę rosnącą częstość występowania cukrzycy, należy poszukiwać rozwiązań, które zwiększą komfort życia chorych. Warto podkreślić, że odpowiednio prowadzona terapia umożliwia diabetykom normalne funkcjonowanie.

Zdrowa i zbilansowana dieta stanowi podstawę terapii, z kolei słodziki mogą ułatwić rezygnację z klasycznego cukru spożywczego, co może pomóc osiągnąć sukces terapeutyczny.

Bibliografia:

  • Polskie Towarzystwo Diabetologiczne. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę. Diabetologia praktyczna, 2020:6:1.
  • Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej. Cukrzyca typu 2 – zalecenia i jadłospis. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – Państwowy Instytut Badawczy. Dostęp online 21.01.2022.
  • Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2019. Diabetologia Praktyczna 2019; 5:1. Polskie Towarzystwo Diabetologiczne, Via Medica.
0 Udostępnień
Portal KOBIECO.PL to nowoczesne spojrzenie na kobiecy świat. Portal kieruje swoje treści dla kobiet. Poruszamy następujące tematy z życia kobiet: Życie, Inspiracje, Moda, Zdrowie, Uroda, Fit, Fitness, Podróże i Finanse.