Zapalenie pęcherza należy do powszechnie występujących zakażeń dolnych dróg moczowych. Dotyka około 150 milionów ludzi na całym świecie. Przed ukończeniem 24 r.ż. jedna na trzy kobiet przynajmniej raz doświadczy tej uciążliwej przypadłości.
Chorobę najczęściej wywołują bakterie powodujące zapalenie ściany pęcherza. Jak się objawia choroba i jak ją leczyć.
Przyczyny zapalenia pęcherza
Spis treści
Zapalenia pęcherza powodują najczęściej infekcje bakteryjne. Zdarza się jednak, że pęcherz podrażnia się lub zostaje uszkodzony z innego powodu.
Do zakażeń bakteryjnych dochodzi wtedy, kiedy bakterie naturalnie zasiedlające jelita lub te znajdujące się na skórze przedostaną się przez cewkę moczową do pęcherza i tam zaczną się namnażać.
Do zapalenia pęcherza częściej dochodzi u kobiet niż u mężczyzn, prawdopodobnie dlatego, że kobiecy odbyt znajduje się bliżej cewki moczowej. Sama cewka jest również krótsza niż u mężczyzn.
Przy zakażeniu dolnych dróg moczowych trudno określić jednoznaczną przyczynę choroby. Do czynników wywołujących zapalenie pęcherza zalicza się stosunki seksualne, nieprawidłowe wycieranie okolic krocza (od tyłu do przodu – przenosi się w ten sposób bakterie z odbytu do cewki moczowej), stosowanie tamponów i wkładek domacicznych (jako środka antykoncepcyjnego) oraz zakładanie cewnika.
Przyczyną zapalenia pęcherza może być również uszkodzenie lub podrażnienie cewki moczowej i samego pęcherza na skutek otarć podczas stosunku seksualnego, używania perfumowanych mydeł lub płynów do kąpieli.
Radioterapia okolic miednicy i przyjmowanie wybranych leków podczas chemioterapii również przyczynia się do zapalenia pęcherza. Zakażeniom ulegają też kobiety, u których wykonuje się nielegalne okaleczanie żeńskich narządów płciowych.
U niektórych kobiet zapalenie pęcherza staje się chorobą nawracającą (zapalenie występuje częściej niż 2 razy w ciągu 6 miesięcy lub 3 razy w ciągu roku). Większe ryzyko zachorowania na zapalenie dolnych dróg moczowych mają kobiety w okresie menopauzy i panie cierpiące na cukrzycę, a także ciężarne.
W okresie menopauzy błona śluzowa cewki moczowej staje się cieńsza z powodu obniżenia poziomu estrogenu. Zmniejsza się ilość wydzielanego śluzu w waginie (pełni rolę ochronną) i zmienia się również środowisko bakteryjne w pochwie, co sprzyja namnażaniu chorobotwórczych bakterii. Cewka jest bardziej podatna na infekcje, a przez to również i pęcherz łatwo ulega zakażeniom.
U kobiet cierpiących na cukrzycę wzrasta poziom cukru w całym organizmie, w tym również w moczu. W takim środowisku bakterie namnażają się bardzo szybko. Dlatego, jeśli do pęcherza dostaną się drobnoustroje, najprawdopodobniej wywołają zapalenie pęcherza.
Objawy zapalenia pęcherza i leczenie
Kobiety, które doświadczyły już wcześniej zakażenia dolnych dróg moczowych dobrze wiedzą, jakie objawy świadczą o chorobie.
Do pierwszych sygnałów chorobowych należy:
- pieczenie podczas oddawania moczu,
- potrzeba częstszego oddawania moczu,
- niekontrolowana potrzeba oddania moczu,
- ciemny i mętny mocz o silnym i nieprzyjemnym zapachu.
Łagodne przypadki zapalenia pęcherza ustępują zazwyczaj samoistnie po 2-3 dniach. W czasie choroby warto wspomóc organizm w walce z zapaleniem, pijąc dużo wody. Opróżniając całkowicie pęcherz i korzystając z toalety częściej niż zazwyczaj, będziemy wypłukiwać bakterie z pęcherza.
Przy pierwszych objawach zakażenia unikajmy używania pachnących żelów do mycia i kąpieli z dodatkiem zapachowych płynów. Zrezygnujmy również ze stosowania tamponów, zwłaszcza tych zapachowych. Okolice pochwy dotykajmy tylko czystymi rękami i w trakcie mycia dokładnie wypłuczmy pochwę z płynu do higieny intymnej.
Przez kilka dni choroby zrezygnujmy też ze współżycia, ponieważ stosunek może zaostrzyć objawy. Nośmy przewiewną bieliznę z naturalnych tkanin i używajmy bezzapachowych wkładek.
Żeby złagodzić objawy choroby, możemy stosować nasiadówki z użyciem cytrynianu magnezu i potasu. Preparaty zmniejszają kwasowość moczu, a przez to redukują pieczenie podczas oddawania moczu. Środki lecznicze z cytrynianem magnezu i potasu pomagają przetrwać nieprzyjemną chorobę, ale nie zabijają bakterii namnażających się w pęcherzu.
U niektórych kobiet zapalenie pęcherza nasila się, kiedy spożywają określone produkty. Alkohol, kawa, słodycze, kwaśne owoce i pikantne potrawy należą do pokarmów wzmagających zapalenie dolnych dróg moczowych.
Do niedawna jako środek wspomagający leczenie zakażeń bakteryjnych pęcherza polecano sok z żurawiny. Jednak nie udowodniono jego skuteczności. Wykazuje podobne działanie jak czysta woda.
Kiedy nieprzyjemne dolegliwości moczowe trwają dłużej niż 2 dni, pojawia się gorączka lub np. ślady krwi w moczu, musimy udać się do lekarza. Zapalenia pęcherza nie powinny bagatelizować też kobiety w ciąży, osoby cierpiące na cukrzycę lub z osłabionym układem odpornościowym, a także osoby po 65 r.ż. Jak leczyć zapalenie pęcherza?
W leczeniu zapaleń dolnych dróg moczowych stosuje się antybiotyki z nitrofurantoiną lub jej pochodnymi (np. furaginą) oraz trimetoprymem. Przy zapaleniu pęcherze leki przyjmujemy przez 7 kolejnych dni, nawet jeśli objawy ustąpią już po pierwszych dawkach.
Lekarz zaleci odpowiednie dawkowanie furaginy i wypisze receptę na lek. Jeśli mamy nawracające zapalenie pęcherza utrzymujące się dłużej niż 2 dni, możemy zastosować furaginę bez recepty. Jednak w przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do dawkowania i przeciwskazań, skorzystajmy zawsze z porady lekarza.
Zapalenie pęcherza i powiązane z nim choroby
Do przewlekłych chorób dolnych dróg moczowych należy śródmiąższowe zapalenie pęcherza. Rozpoznaje się je na podstawie objawów, badania moczu i posiewu (jeśli nie ma bakterii może to wskazywać na zapalenie śródmiąższowe) oraz po wykonaniu cystoskopii. Choroba przypomina objawami zwykłe zapalenie pęcherza, dlatego bywa z nim mylona.
Jednak w przypadku zapalenia śródmiąższowego towarzyszy nam bardzo silny ból pęcherza oraz okolic miednicy, zwłaszcza po odbyciu stosunku seksualnego. Śródmiąższowe zapalenie pęcherza wymaga zupełnie innego leczenia niż bakteryjne zakażenie. Chorobę można jedynie zaleczyć, ale nie da się jej wyleczyć tak jak zwykłego zapalenia pęcherza.
Nieleczone zakażenia dolnych dróg moczowych mogą prowadzić do chorób nerek. Bakterie przedostają się moczowodami do nerek i wywołują infekcję. W najgorszym przypadku dochodzi do odmiedniczkowego zapalenia nerek – ciężkiej choroby zapalnej wymagającej szybkiego leczenia antybiotykami.
Charakterystycznymi objawami infekcji nerek są: gorączka, ból w odcinku lędźwiowym lub w okolicach brzucha, nudności i zmęczenie oraz symptomy zapalenia dolnych dróg moczowych.
Nawracające ostre zapalenie pęcherza może być spowodowane kamieniami nerkowymi. W takich przypadkach objawom zapalenia towarzyszy uciążliwy ból dolnego odcinka pleców oraz krocza, nudności i krew w moczu.
Zapalenie dolnych dróg moczowych możemy leczyć same domowymi sposobami oraz lekami bez recepty (oczywiście, jeśli wiemy, jak objawia się zapalenie pęcherza). W ulotce furaginy znajdują się informacje dotyczące dawkowania, przeciwwskazań oraz skutków ubocznych. Kiedy mamy jakiekolwiek wątpliwości, skonsultujmy się z lekarzem.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
Źródła:
- https://www.nhs.uk/conditions/cystitis/
- https://onlinedoctor.lloydspharmacy.com/blog/cystitis-when-to-see-a-doctor/
Wybrane specjalnie dla Ciebie:
