Ciąża należy do takich okresów w życiu kobiety, w którym trudno przewidzieć, co będzie działo się z organizmem przyszłej mamy. Dla jednych to najpiękniejszy 9-miesięczny czas oczekiwania, dla innych to codzienne zmaganie z różnymi przypadłościami.
Ciąża rządzi się swoimi prawami i czasami nawet idealna dieta, nie zapobiega przykrym dolegliwościom jak np. wzdęciom i zaparciom. Jak skutecznie radzić sobie z ciążowymi problemami gastrycznymi?
Dlaczego ciąży towarzyszą wzdęcia i zaparcia?
Spis treści
Ciąża to szczególny okres dla organizmu kobiety, w trakcie którego zmienia się cała gospodarka hormonalna. Żeby zarodek mógł się zagnieździć w macicy i zacząć się rozwijać, ciało przyszłej mamy musi wyprodukować większe ilości progesteronu. To dzięki temu hormonowi ciąża może w ogóle się utrzymać.
Oprócz tego, że progesteron pozwala rosnąć dziecku w organizmie matki, wpływa też na rozluźnienie mięśni. Dotyczy to również mięśni jelitowych. Wolniejsze ruchy jelit spowalniają też trawienie i prowadzą tym samym do wzdęć, odbijania i nadmiernego gromadzenia się gazów.
Wzdęcia pojawiają się najczęściej w I trymestrze ciąży, ale mogą doskwierać przyszłej mamie i na późniejszym etapie ciąży. Powiększający się płód uciska na jamę brzuszną, spowalniając trawienie i powodując zbieranie się gazów.
Niektóre pokarmy, a także przyjmowane w ciąży preparaty witaminowe (głównie żelazo i wapń) mogą prowadzić do zaparć, a tym samym również do uciążliwych wzdęć. Ciążowe zaparcia podobnie jak i wzdęcia, spowodowane są większymi ilościami progesteronu.
Hormon obniżający napięcie mięśni sprawia, że jedzenie przez dłuższy czas znajduje się w przewodzie pokarmowym. Dzięki temu organizm wchłania większe ilości składników odżywczych, tak potrzebnych do prawidłowego rozwoju płodu.
U przyszłej mamy powoduje to jednak dyskomfort. Strawione resztki dłużej zalegające w przewodzie pokarmowym zatykają go, prowadząc do bolesnych zaparć i wzdęć.
Pierwsze nieprzyjemne objawy pojawiają się w 2. lub 3. miesiącu ciąży, kiedy poziom progesteronu znacznie się podwyższa. Jeśli przyszła mama jeszcze przed zajściem w ciążę miewała problemy z regularnym wypróżnianiem, najprawdopodobniej doświadczy przykrych zaparć w tym tzw. cudownym stanie.
Choć zaparcia mogą skutecznie popsuć przyszłej mamie radość z oczekiwania na maluszka, rzadko kiedy prowadzą do poważnych powikłań. W najgorszym przypadku mogą skutkować hemoroidami i spowodować powstanie szczeliny odbytu, czyli drobnych uszkodzeń i pęknięć skóry w okolicy odbytu.
Taka przypadłość jest dla kobiety dyskomfortem, jednak w żaden sposób nie zagraża życiu dziecka i nie wpływa na jego rozwój.
Jak skutecznie radzić sobie ze wzdęciami i zaparciami w ciąży?
Wiedząc, jakie przykre dolegliwości mogą spotkać ciężarną, przyszła mama może im zapobiegać. Łatwiej jest zadziałać, jeśli jeszcze nie pojawiły się pierwsze nieprzyjemne objawy. Warto doczytać jak można zapobiegać wzdęciom i gazom zanim jeszcze problem powstanie.
Najlepszy sposób na wzdęcia i zaparcia to odpowiednia dieta oraz ziołowe preparaty wspomagające prawidłową pracę układu trawiennego. Choć problemy gastryczne mogą ustąpić po pierwszym trymestrze ciąży, kobieta musi przygotować się też na to, że mogą towarzyszyć jej przez całe 9 miesięcy.
Jak skutecznie radzić sobie z zaparciami i wzdęciami? Dieta ciężarnej powinna obfitować w produkty wysoko błonnikowe. Błonnik jako nietrawiony składnik produktów pomaga przesuwać zalegające masy kałowe i ułatwia wypróżnianie.
W codziennym jadłospisie przyszłej mamy powinno znaleźć się ok. 25-35 g błonnika. Zamiast dokładnie obliczać ilości błonnika podane na opakowaniach, ciężarna powinna zjadać duże ilości świeżych (lub delikatnie obgotowanych) warzyw i owoców ze skórką.
W jej menu na jednym z pierwszych miejsc powinny pojawić się produkty pełnoziarniste, warzywa strączkowe (groszek i fasola) oraz suszone owoce (trzeba jeść je z umiarem, ponieważ zawierają duże ilości cukru – fruktozy).
W lepszym wypróżnianiu pomogą też zielone warzywa oraz owoce kiwi, które wykazują efekt przeczyszczający. Jeśli przyszła mama cierpi na poważne zaparcia, może dodać do swojej diety otręby oraz psyllium (łuski babki jajowatej).
Powinna włączyć je do jadłospisu po konsultacji z lekarzem i spożywać je tylko w ograniczonych ilościach. Duże ilości błonnika zawarte w tych dwóch produktach skutecznie poradzą sobie z zaparciami, ale mogą też upośledzać wchłanianie wartości odżywczych z pożywienia (pokarm zbyt szybko opuszcza układ pokarmowy).
W początkowym okresie włączania otrębów i psyllium do diety, u przyszłej mamy mogą wystąpić skutki uboczne, czyli wzdęcia.
Pozostałe sposoby na ciążowe problemy gastryczne
Dieta kobiety w ciąży powinna obfitować w pełnowartościowe produkty dostarczające matce i dziecku zdrowych kalorii, niezbędnych witamin i minerałów. Dlatego z jadłospisu ciężarna powinna wykluczyć żywność przetworzoną, produkty z białej mąki oraz słodycze. Pieczywo pszenne, ryż i makarony mogą nasilać zaparcia i prowadzić do uporczywych wzdęć.
Żeby pobudzić układ trawienny do skutecznego pozbywania się produktów przemiany materii i regularnych wypróżnień, przyszła mama musi dostarczać sobie w ciągu dnia duże ilości płynów.
Zaleca się picie wody, soków warzywnych oraz rosołu (ok. 12-13 szklanek płynów dziennie), żeby zmienić konsystencję stolców i ułatwić ich wydalanie. W odpowiednim nawadnianiu pomoże również ciepła woda z dodatkiem cytryny, która poprawia perystaltykę jelit.
Za skuteczny i naturalny środek przeczyszczający uznaje się sok z suszonych śliwek, który pomaga w najtrudniejszych przypadkach.
W uregulowaniu pracy układu trawiennego pomoże też odpowiednia dawka probiotyków. Przyszła mama może sięgnąć po produkty mleczne zawierające dobroczynne szczepy bakterii lub poprosić lekarza o polecenie aptecznych produktów.
Oprócz dostosowania diety ciężarna powinna również zmienić nawyki związane z jedzeniem posiłków. Lepiej jeśli przyszła mama będzie zjadała więcej małych porcji, niż nakładała na talerz ogromne ilości jedzenia.
Przejadanie się sprawia, że nasilają się wzdęcia, a w przewodzie pokarmowym gromadzą się większe ilości gazów. Przy 6 małych posiłkach łatwiej kontrolować ilość przyjmowanych kalorii i dbać o prawidłowy przyrost ciążowej wagi.
Zdrowe nawyki, które zmniejsza dolegliwości gastryczne
Dieta, zmniejszone posiłki i probiotyki poprawiają funkcjonowanie układu pokarmowego. To jednak nie wszystko, co można zrobić dla lepszego samopoczucia. Jeśli przyszła mama mimo diety nadal cierpi na bolesne wzdęcia i uciążliwe zaparcia, powinna rozpocząć regularne ćwiczenia.
Już 10-minutowy spacer po każdym posiłku wpłynie pozytywnie na trawienie. Ciężarna może też skorzystać z zajęć dedykowanych przyszłym mamom, chodzić na basen i ćwiczyć regularnie mięśnie Kegla.
Przyczyną wzdęć i zaparć mogą być stosowane w ciąży suplementy witaminowe. Nie każda kobieta dobrze toleruje zwiększone ilości żelaza i wapnia. Lekarz zaleci zmianę preparatu na ten o zmniejszonej ilości minerałów powodujących zatwardzenia.
Problemy gastryczne w ciąży bywają na tyle uciążliwe, że przyszła mama traci radość z oczekiwania na maluszka. Dzięki kilku zmianom żywieniowym, regularnej aktywności i odpowiednim ilościom płynów, ciężarna może poczuć się lepiej. A na pewno lżej.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
Źródła:
- https://www.whattoexpect.com/pregnancy/symptoms-and-solutions/constipation.aspx
- https://www.healthline.com/health/pregnancy/home-remedies-for-gas-during-pregnancy#1
- https://www.todaysparent.com/pregnancy/pregnancy-health/how-to-deal-with-constipation-during-pregnancy/
Wybrane specjalnie dla Ciebie:
Niewiele preparatów na zaparcia można używać w ciąży, mnie koleżanka poleciła czopki Eva/qu. Działają do 15 minut po aplikacji i nie wywołują skutków ubocznych, nie przeczyszczają i są całkowicie bezpieczne dla dziecka
Czopki są bardzo dobre. Podaję je czasem mojemu synowi (4,5 roku) jak sa problemy z zaparciami. Rzeczywiście czopki bardzo dobre i przede wszystkim skuteczne, a to dla mnie najważniejsze