Cholina i fosfolipidy – cenne substancje regenerujące wątrobę

Choroby wątroby stają się coraz poważniejszym problemem w naszym społeczeństwie. Skala tego zjawiska jest tak duża, że dietetycy prześcigają się w propozycjach na kolejne urozmaicenia typowej diety wątrobowej. Jadłospis pacjenta  w przypadku chorób wątroby jest rzeczywiście istotny.

Substancje, które się w nim znajdują, mogą bowiem ułatwić choremu narządowi prace związaną z trawieniem pokarmów i tym samym – pomagają w uniknięciu nieprzyjemnych dolegliwości. Za wyjątkowo cenne elementy diety wątrobowej uważane są cholina i fosfolipidy. Czym są te składniki i jak mogą nam pomóc, gdy cierpi wątroba?

Cholina – wsparcie dla mózgu i wątroby

Cholina to składnik lecytyny. Sama lecytyna jest organicznym związkiem zaliczanym do grupy fosfolipidów. Oprócz choliny zawiera również kwas fosforowy, glicerol, serynę, etanoloaminę i inozytol.

Większość z nas pamięta z lekcji chemii, że lecytyna usprawnia procesy myślenia i zapamiętywania – dzięki temu zyskała dużą popularność jako składnik rozchwytywanych suplementów diety usprawniających pracę układu nerwowego.

Jednak mało kto wie, że te właściwości lecytyna zawdzięcza właśnie cholinie. Cholina jest znana jako prekursor acetylocholiny, neuroprzekaźnika, który przewodzi impulsy nerwowe. Bez tego przekaźnictwo chemiczne w mózgu właściwie by nie istniało, a sam mózg nie mógłby pracować.

Cholina jest więc dla naszego organizmu wyjątkowo ważna. To ona odpowiada za rozgałęzianie się dendrytów, czyli części komórek nerwowych odpowiedzialnych za recepcję sygnału.

Zapobiega też chorobie Alzheimera i warunkuje prawidłowy rozwój płodu. Bardzo ważnym działaniem choliny jest też jej dobroczynny wpływ na wątrobę – ma działanie przeciwzapalne, zapobiega jej stłuszczeniu oraz sprzyja regeneracji. To dzięki cholinie tłuszcz nie zalega w wątrobie, tylko rozkłada się w dalszych częściach organizmu.

Fosfolipidy – chronią wątrobę przed toksynami

Fosfolipidy (do których należy również wspomniana cholina) to ważny element diety w walce o zdrową wątrobę.  Błony komórkowe hepatocytów – komórek wątroby – aż w 65 procentach składają się właśnie z fosfolipidów. Nic dziwnego – odgrywają one naprawdę ważną rolę.

Nie tylko biorą udział w proliferacji, czyli powstawaniu nowych hepatocytów, ale ich brak oznacza śmierć całej komórki – hepatocyt nie jest w stanie bez nich funkcjonować. To dzięki fosfolipidom hepatocyty mogą się dzielić w procesach służących regeneracji wątroby. Wiele klinicznych eksperymentów przeprowadzonych in vivo wskazuje również na ich zdolności detoksykacyjne.

Fosfolipidy oczyszczają wątrobę ze zbędnych i szkodliwych związków chemicznych. Naukowcy twierdzą, że podawanie fosfolipidów może skutecznie zahamować stan zapalny wątroby – stąd ważne, by zawsze była ich odpowiednia ilość w organizmie człowieka.

Warto zatem stale dbać o ich dostawę do organizmu – oprócz specjalnych suplementów diety, sporo fosfolipidów dostarczają nam na przykład produkty sojowe.

Choroby wątroby – prawdziwa plaga dzisiejszego społeczeństwa

Dlaczego dbanie o wątrobę jest tak ważne? Statystyki nie napawają optymizmem. Niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby (termin medyczny pochodzi z 1980 roku) staje się coraz poważniejszym problemem wśród populacji.

Polega ono na nadmiernym gromadzeniu się szkodliwych tłuszczów – głównie trójglicerydów – w tym organie. Stłuszczenie wątroby można zdiagnozować, gdy ich stężenie przekroczy 5 proc. w hepatocytach.

Specjaliści uważają, że na świecie od 17 do 33 proc. osób cierpi właśnie na tę chorobę; dodatkowo, dotyczy ona krajów rozwijających się. Co jest jej głównym powodem? Najczęściej nadwaga i otyłość.

Naukowcy alarmują, że pierwsza dotyczy już 50 proc. populacji, a druga – 30 proc… Natomiast ich związek z chorobami wątroby został już potwierdzony przez WHO. Mniej istotne czynniki to również podłoże genetyczne, leki, wirusy oraz wrodzona hiperlipidemia.

Alkohol – wróg numer jeden wątroby

Stłuszczenie wątroby pojawia się niestety bardzo często u osób pijących alkohol. Według statystyk prawie każdy nadużywający alkoholu człowiek ma jakieś objawy marskości wątroby. Śmiertelność z powodu marskości to w Polsce 5-6 proc. – zajmujemy dzięki temu dziewiątą pozycję w Europie.

Jednak wskaźnik ten stale rośnie. Co gorsza, lekarze rzadko pytają o symptomy podczas wizyty lekarskiej. Mężczyźni nadużywają alkoholu sześciokrotnie częściej, jednak to u kobiet jest większe ryzyko zachorowania na alkoholową stłuszczeniową chorobę wątroby. W populacji na marskość wątroby zapada średnio co dziesiąty alkoholik, mimo to negatywne konsekwencje dla tego narządu diagnozowane są znacznie częściej.

Hepatil – na ratunek wątrobie

Biorąc pod uwagę liczne zagrożenia dla naszej wątroby, związane z niezdrową dietą i używkami, warto zadbać o nią zawczasu. Pomocne są w tym suplementy diety zawierające wspomniane wcześniej cholinę i fosfolipidy.

Jednym z nich jest Hepatil. Środek może pomóc dostarczyć niezbędnych substancji odżywczych, które wspomagają pracę wątroby i znacznie ją odciążają podczas codziennych żmudnych procesów trawienia. Choć nasz organizm sam syntetyzuje cholinę, nie zawsze jej ilość jest wystarczająca

. Zaś bez fosfolipidów nasza wątroba zupełnie sobie nie poradzi. Dobrze dobrany suplement diety może przynieść jej ulgę.

Idealna dieta, by wspomóc wątrobę

Niektórzy twierdzą, że dieta wątrobowa brzmi mało apetycznie. To nie do końca prawda: jest wiele przepisów, które udatnie pomagają odciążyć wątrobę i jednocześnie zaspokajają nasz głód.

Prawdą jest, że powinny być to potrawy niskokaloryczne. Musi być także lekkostrawna: dzięki temu, po posiłku nie będziemy cierpieć z powodu bólu wątroby. Jak to zrobić? Przede wszystkim, warto ograniczyć tłuszcze na rzecz białek oraz zamienić tłuszcze zwierzęce na tłuszcze roślinne.

Również duża ilość warzyw i owoców, dostarczająca cennego błonnika, może znacząco pomóc w detoksykacji wątroby. Rozsądny jadłospis oraz dobrze dobrane suplementy diety, z pewnością sprawią, że wątroba odczuje różnicę – i to różnicę na lepsze.

Czego lepiej unikać? Produkty, które nie pomogą wątrobie

Niestety, jest też kilka produktów, których przy problemach z wątrobą lepiej po prostu unikać. Jednym z nich jest niewątpliwie alkohol. Zrezygnowanie z niego nie jest łatwe, kiedy jednak uświadomimy sobie, jak wiele szkód przynosi on naszemu organizmowi, odstawimy go bez żalu.

W samych tylko Stanach Zjednoczonych aż piętnaście milionów obywateli uzależnionych jest od picia. W Europie, statystycznie, każdy mieszkaniec spożywa 11 litrów czystego alkoholu na głowę rocznie.

Piętnaście procent wszystkich wydatków na ochronę zdrowia na świecie to wydatki związane właśnie z alkoholem. Do tego, wpływa on destrukcyjnie także na psychikę i układ nerwowy człowieka. Dlatego przy problemach z wątrobą najlepiej zrezygnować z niego w zupełności.

Specjaliści wspominają także o ograniczeniu mięsa i nabiału. Za to możemy dostarczyć organizmowi cennego białka, spożywając pełnoziarniste pieczywo, kasze oraz makarony. Kasza jaglana, a także kuskus, z pewnością nam nie zaszkodzą. Podobnie kanapki ze świeżymi warzywami zawierającymi dobroczynny błonnik. Pamiętać jednak należy o ostrożności w przypadku ziół.

Badacze sądzą, że niektóre stosowane w ziołolecznictwie specyfiki (żywokost lekarski lub świeca wróżka) mogą mieć toksyczny wpływ na naszą wątrobę. Na szczęście, są to przypadki bardzo rzadko diagnozowane. Wszystko jest dla ludzi, pamiętajmy jednak o zachowaniu umiaru.

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Źródła:

• Bukol-Krawczyk, K. (2010). Niealkoholowe stłuszczenie wątroby-leczyć czy nie leczyć?. In Forum Zaburzeń Metabolicznych (Vol. 1, No. 1, pp. 66-72).
• Habior, A. (2012). Zioła i suplementy diety a ryzyko uszkodzenia wątroby. Gastroenterologia Kliniczna. Postępy i Standardy, 4(2), 59-68.
• Rybeczka-Gacek, A., Muszyńska, B., &Piwkowski, J. (2015). Naturalne–uzdrowiskowe metody leczenia chorób wątroby. Farm Pol, 71(4), 219-226.
• Kłosiewicz-Latoszek, L. (2010). Otyłość jako problem społeczny, zdrowotny i leczniczy. ProblHigEpidemiol, 91(3), 339-343.
• Orlik, B., Handzlik, G., &Olszanecka-Glinianowicz, M. (2010). Rola adipokin i insulinooporności w patogenezie niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby The role of adipokines and insulin resistance in the pathogenesis of nonalcoholicfattyliverdisease. PostepyHigMedDosw (online), 64, 212-219.
• J., Sierosławski, J., & Dąbrowska, K. (2005). Dostępność fizyczna alkoholu a szkody zdrowotne. Alkoholizm i Narkomania, 18(4), 51-64.
• Czech, E., &Hartleb, M. (2007). Tradycyjne i nowe wskaźniki biologiczne spożywania alkoholu w ilościach szkodliwych dla zdrowia. Alkoholizm i Narkomania, 20(1), 103-118.
• Cichoż-Lach, H., Grzyb, M., Celiński, K., & Słomka, M. (2008). Nadużywanie alkoholu a alkoholowa choroba wątroby. Alkoholizm i Narkomania, 21(1), 55-62.
• Woronowicz, B. T. (2002). Problemy alkoholowe w praktyce lekarza rodzinnego. Med. Rodz, 1(17), 16-22.
• Kasztelan-Szczerbińska, B., Słomka, M., & Celiński, K. (2010). Dysfunkcja bariery śluzówkowej jelit i endotoksemia–ogniwa kaskady zapalnej w alkoholowej chorobie wątroby. Przegląd Gastroenterologiczny, 5, 77-82.

Koniecznie przeczytaj:

• Zioła na wątrobę
• Uważaj na wątrobę! Sprawdź, jakie są objawy uszkodzenia wątroby
• Fakty i mity o cateringu dietetycznym
• Czy nadmiar żelaza jest groźny? Przyczyny i leczenie
• Ketonal bez recepty – właściwe dawkowanie