Śnieżnobiałe zęby są jedną z najbardziej pożądanych cech wyglądu XXI wieku. Jednym z elementów, który może stać na drodze do pięknego uśmiechu, jest kamień nazębny. Jak z nim walczyć i co robić, aby się przed nim ustrzec?
Czym jest kamień nazębny?
Spis treści
Kamień nazębny (calculus dentalis) jest złogiem nazębnym twardym. Występuje u ludzi stosunkowo często – zarówno u dzieci, jak i dorosłych, chociaż statycznie częstotliwość jego występowania wzrasta wraz z wiekiem.
Jego pojawienie się zależy od wielu czynników, między innymi nawyków higienicznych, ogólnego stanu zdrowia, diety czy też przeprowadzanych profesjonalnych zabiegów higienicznych jamy ustnej.
Koniecznie przeczytaj: Najlepszy Płyn Do Płukania Jamy Ustnej
Wbrew pozorom kamień nazębny może występować także na innych częściach jamy ustnej, nie tylko na widocznej powierzchni zębów, stąd podział na kamień poddziąsłowy oraz naddziąsłowy, a granicę między nimi stanowi brzeg dziąsła brzeżnego.
Oczywiście kamień nazębny może także osadzać się na powierzchni protez zębowych. Sam kamień nazębny, który często przyjmuje żółtawą barwę, jest zmineralizowanym osadem. Z chemicznego punktu widzenia jego skład opiera się o kryształy fosforanu wapnia.
Najlepszą metodą pozwalającą na usunięcie kamienia nazębnego jest zabieg w gabinecie stomatologicznym nazywany skalingiem.
Czym jest płytka nazębna?
Płyta nazębna jest czymś zupełnie innym niż kamień nazębny. Jest złogiem miękkim (do tej samej grupy zaliczamy także resztki pokarmu). Jej skład w 50 – 60% stanowią bakterie i grzyby. Poza tym płytka nazębna składa się z glikoprotein i polisacharydów.
Zazwyczaj płytka nazębna jest cienką strukturą, jednak zdecydowanie nie można jej bagatelizować – płytka nazębna zwiększa ryzyko występowania próchnicy oraz stanów zapalnych dziąseł. Podobnie jak kamień nazębny, płytkę nazębną dzielimy na poddziąsłową i naddziąsłową.
Wbrew obiegowym opiniom, płytki nazębnej nie można usunąć poprzez przepłukiwanie ust wodą – konieczne jest użycie szczoteczki do zębów oraz pasty. Nieusuwana płytka nazębna może ulec procesowi wapnienia, przechodząc w kamień nazębny.
Jak uchronić się przed płytką nazębną i kamieniem nazębnym?
W przypadku płytki nazębnej (nazywanej także płytką bakteryjną) czy kamienia nazębnego, doskonale sprawdza się fragment przysięgi Hipokratesa: „lepiej zapobiegać niż leczyć”.
Koniecznie przeczytaj: Szczoteczki soniczne – ranking
Efekty długotrwałego utrzymywania się płytki nazębnej mogą doprowadzać do drażnienia dziąseł i powstawania stanu zapalnego w ich obrębie. Jak wcześniej wspomniano, największą, procentową zawartością płytki nazębnej stanowią bakterie.
Nikogo chyba nie trzeba przekonywać, że ich długotrwała obecność na zębach może spowodować uszkodzenie ich struktury, doprowadzając do występowania dolegliwości bólowych, a w konsekwencji nawet do utraty uzębienia.
Skoro nieusuwana płytka nazębna może powodować tak poważne konsekwencje, to warto systematycznie przeciwdziałać jej występowaniu. Należy wspomnieć, że ograniczając występowanie płytki nazębnej, zmniejszamy także ryzyko pojawienia się z czasem kamienia nazębnego.
Największe znaczenie w prewencji ma oczywiście odpowiednia higiena jamy ustnej – pierwsze, co przychodzi nam na myśl, to mycie i szczotkowanie zębów. Niestety czynność ta, często wykonywana jest nieumiejętnie, przez co jej efektywność również spada.
Powtarzana zasada, dotycząca mycia zębów dwa razy dziennie, przez dwie minuty, to zdecydowanie za mało, aby utrzymać higienę jamy ustnej na odpowiednim poziomie.
Bardzo dobrym rozwiązaniem jest zastąpienie szczoteczki manualnej, nowocześniejszym urządzeniem – szczoteczką soniczną, której głowica dokonuje do kilkudziesięciu tysięcy drgań na minutę, nie trzeba zatem przekonywać, że jej efektywność działania jest znacznie większa niż tradycyjnej szczoteczki.
Jeśli jednak zdecydujemy się na pozostanie przy szczoteczce manualnej, pamiętajmy, aby odpowiednio często ją wymieniać – najlepiej co 4 – 5 tygodni.
Niezwykle ważnym elementem jest odpowiednia pasta do zębów. Obecnie mamy do wyboru szeroki wachlarz past, które mogą być idealnie dopasowane do naszych potrzeb. Jeśli na naszych zębach pojawiały się przebarwienia lub niewielka ilość kamienia nazębnego, warto wybrać pasty zawierające w swoim składzie substancje ścierne (nie można jednak używać ich zbyt długo).
Warto sprawdzić: Najlepsze pasty wybielające – RANKING
Kolejnym elementem, który pozwala na usunięcie kamienia nazębnego, jest stosowanie nici dentystycznych. To dzięki nim możliwe jest usunięcie resztek pokarmu z miejsc, gdzie szczoteczka do zębów nie dociera – dotyczy to przede wszystkim miejsc pomiędzy zębami czy też poniżej linii dziąseł.
Oprócz wspomnianych działań warto uzupełnić codzienną higienę jamy ustnej o stosowanie płynu do płukania ust, który stanowi uzupełnienie wszystkich wspomnianych działań mających na celu utrzymanie higieny jamy ustnej na odpowiednim poziomie.
Jak pozbyć się kamienia nazębnego?
O ile domowe sposoby wydają się być wystarczające w usuwaniu płytki nazębnej, to w przypadku kamienia nazębnego, działania będą wymagały bardziej profesjonalnej pomocy.
Oczywiście, stosowanie preparatów higienicznych (takich jak odpowiednie pasty do zębów) w przypadku niezaawansowanego kamienia nazębnego mogą okazać się pomocne, to jednak często nie obejdzie się bez wizyty u stomatologa, u którego wykonywany jest zabieg skalingu polegający na usuwaniu kamienia nazębnego z wykorzystaniem różnych technik (skaling mechaniczny, ultradźwiękowy czy laserowy).
Należy zauważyć, że skaling należy do procedur prewencyjnych – nie jest zatem zabiegiem leczniczym, jego zadanie opiera się na utrzymaniu odpowiedniej higieny jamy ustnej.
Jak często wykonywać skaling? Oczywiście nie jest to zabieg, który wykonuje się co miesiąc, jednak dobrze jest go przeprowadzić 1-2 razy w roku. Częstotliwość jego wykonywania zależy od tak zwanych czynników ryzyka, które mogą zwiększać prawdopodobieństwo odkładania się kamienia nazębnego – zaliczamy do nich palenie papierosów oraz picie kawy czy herbaty w dużych ilościach.
U niektórych osób występuje również osobnicza tendencja do występowania kamienia nazębnego – może być to także wynik niektórych chorób ogólnoustrojowych. W takiej sytuacji konieczne jest opracowanie odpowiedniego planu zabiegów higienicznych z lekarzem stomatologiem.
Przedstawione działania wydają się być oczywiste i łatwe do zrealizowania. Praktyka wskazuje jednak, że płytka nazębna czy kamień nazębny, są częstymi „niechcianymi gośćmi” w naszej jamie ustnej. Problem utrzymywania odpowiedniej higieny nadal stanowi poważny problem dzisiejszych czasach, pomimo szerokiej dostępności środków przeciwdziałających występowaniu kamienia nazębnego.
Systematyczność, odpowiednia technika, właściwe środki oraz podstawowa wiedza całkowicie wystarczają w przeciwdziałaniu występowania płytki nazębnej i w konsekwencji kamienia nazębnego, który w znaczący sposób odbiera urok naszemu uśmiechowi.
Jakiekolwiek wątpliwości związane z ewentualnym sposobem utrzymywania higieny jamy ustnej warto przedyskutować ze swoim lekarzem stomatologiem.
Konsultacja merytoryczna: lek. med. Mateusz Nawrocki
Warto przeczytać:
- Szczoteczka soniczna RANKING [top10] i OPINIE
- Jak działa szczoteczka soniczna? Odkrywamy technologię soniczną
- Jak inaczej wykorzystać pastę oraz szczoteczkę do zębów?
- Płyn do płukania jamy ustnej z alkoholem czy bez – który lepszy
- Recenzja szczoteczki sonicznej Oclean X
- Jaką wybrać pastę do zębów? my wiemy a TY?