Dieta ketogeniczna to jest z bardziej kontrowersyjnych jadłospisów odchudzających. Z jednej strony podkreśla się, że w określonych przypadkach może być nader skuteczna metoda na zgubienie nadliczbowych kilogramów.
Z drugiej jednak strony, dieta ketogeniczna stanowi poważne obciążenie dla organizmu, przez co jadłospis ten nie jest zalecany wszystkim osobom.
Dieta ketogeniczna a odchudzanie
Spis treści
Aby zrozumieć, jak działa dieta ketogeniczna należy najpierw nakreślić mechanizm, podług którego nasz organizm pobiera energię. Standardowym źródłem energii są węglowodany, które dostarczamy ustrojowi razem z pożywieniem a czasami także poprzez suplementację.
Co jednak dzieje się w sytuacji, kiedy organizm przez dłuższy czas nie jest w stanie pobierać energii z węglowodanów? Dochodzi wówczas do uruchomienia procesów ketogenezy, czyli wzmożonego wytwarzania ciał ketonowych.
Ketogeneza polega w skrócie na tym, iż organizm, zamiast w sposób standardowy pobierać energię z cukrów, zaczyna produkować wspominane ciała ketonowe, będące efektem rozpadu tłuszczów.
W ten sposób dochodzi z jednej strony do wzmożonego spalania tkanki tłuszczowej, z drugiej zaś do wytworzenia się ujemnego bilansu energetycznego. Ta ostatnia okoliczność wynika z faktu, iż ciała ketonowe na dłuższą metę nie są w stanie zapewnić ustrojowi odpowiedniej dawki energii.
Właśnie na powyższym mechanizmie opiera się działanie diety ketogenicznej. Jest to jadłospis, który z jednej radykalnie obniża lub całkowicie eliminuje z diety węglowodany, zaś z drugiej strony zakłada codzienne spożywanie sporej ilości tłuszczów.
Czy dieta ketogeniczna działa?
Odpowiedź na powyższe pytanie brzmi: to zależy od predyspozycji konkretnej osoby. Przede wszystkim należy zaznaczyć, że wzmożona i utrzymująca się ketogeneza jest stanem patologicznym.
Można nazwać ją „trybem awaryjnym” organizmu, który z powodu braku węglowodanów nie jest w stanie wytwarzać energii w prawidłowy sposób.
To z kolei powoduje, że dieta ketogeniczna stanowi bardzo poważne obciążenie dla ustroju. W trakcie stosowania tej metody możemy być poważnie osłabieni. W przypadku wielu osób dieta ketogeniczna kończy się już po kilku dniach, ponieważ osłabienie organizmu jest zbyt duże, aby można było normalnie funkcjonować.
Z zasady dieta ketogeniczna jest więc metodą przeznaczoną głównie dla osób o mocnych, wytrenowanych organizmach. Mowa tutaj o sportowcach lub też osobach regularnie uprawiających intensywną aktywność fizyczną.
W tych wypadkach czasowe wprowadzenie organizmu w stan awaryjny może zakończyć się trwałą redukcją wagi.
W przypadku pozostałych osób dieta ketogeniczna najczęściej kończy się albo przerwaniem jej stosowania, albo też potężnym efektem jo-jo, co wynika z faktu, że po zakończeniu kuracji wyniszczony organizm reaguje w sposób patologiczny.
Pod pewnymi aspektami dietę ketogeniczną można porównać do ciężkiego treningu kulturystycznego: w przypadku osób odpowiednio zaprawionych może to być świetna metoda.
Pozostali natomiast co najwyżej nabawią się przetrenowania, kontuzji lub też po prostu nie będą w stanie dokończyć treningu według nadmiernie wymagającej rozpiski.
Skutki uboczne i przeciwskazania
Do podstawowych efektów ubocznych stosowania diety ketogenicznej należą wyczerpanie organizmu oraz ubytki pierwiastków mineralnych. Ten drugi faktor możemy łagodzić poprzez umiejętną suplementację.
W trakcie stosowania kuracji zaleca się więc przede wszystkim przyjmowanie wysokoprzyswajalnych form magnezu (cytrynian, jabłczan, taurynian), dobrych preparatów witaminowych oraz cynku.
Jest to bardzo ważne, ponieważ jadłospis diety ketogenicznej jest ubogi a zarazem wyjątkowo rygorystyczny. Dobrym rozwiązaniem jest także zamiana zwykłej wody na wysokomineralizowaną wodę mineralną.
Znacznie gorzej przedstawia się sytuacja jeżeli chodzi o drugi ze standardowych skutków ubocznych diety keto. Stopień zmęczenia i wyniszczenia naszego ustroju będzie zależeć przede wszystkim od kondycji organizmu.
Co do zasady diety ketogenicznej nie zaleca się więc osobom po 40 roku życia, osobom mającym przewlekłe problemy zdrowotne, zmagających się z przemęczeniem lub osłabieniem układu immunologicznego.
Kardynalnym przeciwskazaniem do stosowania diety ketogenicznej jest jednak cukrzyca. Tutaj niestety naprawdę już nie ma żartów, ponieważ próba stosowania omawianej diety w przypadku występowania cukrzycy może doprowadzić do kwasicy ketonowej. Ta ostatnia zaś często okazuje się bezpośrednim zagrożeniem dla życia.
Co jeść na diecie keto?
Dieta ketogeniczna występuje w dwóch wariantach. Pierwszy zakłada całkowitą eliminację węglowodanów z codziennego jadłospisu. Według drugiego, mniej radykalnego, wariantu węglowodany mogą stanowić 10% wartości odżywczych przyjmowanych w trakcie dnia.
Dieta keto z definicji zakłada więc całkowitą lub niemal całkowitą eliminację słodyczy, makaronów itd. Spożywamy za to pokarmy stanowiące zróżnicowane źródła tłuszczów, a więc oliwę z oliwek, olej lniany, chude mięso i chude ryby, określone warzywa i owoce. Opcjonalnie dieta może uwzględniać także orzechy, nasiona oraz pełnotłusty nabiał.
Należy pamiętać, że nie istnieje jeden powszechnie akceptowany model diety ketogenicznej. Niezmiennym fundamentem jest wprawienie organizmu w przewlekły stan ketozy, co następuje poprzez chroniczny niedobór węglowodanów oraz wysoką podaż tłuszczów. Szczegółowe zalecenia mogą zaś różnić się zależnie od przyjętego modelu diety ketogenicznej.
Warto przeczytać:
- Wielki post na co dzień – dieta intermittent fasting
- Fakty i mity o cateringu dietetycznym
- Dieta na PIĘKNE paznokcie i MOCNE włosy
- Dieta kopenhaska – WARTO głodować 13 DNI? [SPRAWDŹ]
- Dieta bezglutenowa – co i jak?
